الویت بندی پل های حیاتی شبکه معابر شهری از لحاظ آسیب پذیری در ترافیک زمان عادی و تخلیه در زمان بحران مطالعه موردی : شبکه شهر اصفهان

حوادث، مسئولیت 50 درصد از تراکم ترافیک را در شهرهای بزرگ بر عهده دارند. به علت اینکه این حوادث معمولا به صورت رندم و اتفاقی رخ می دهند، بسیار مخرب هستند و تأثیر قابل ملاحظه ای بر روی فعالیت های اقتصادی و اجتماعی می گذارند. اخیرا آسیب پذیری زیرساخت های حیاتی به شدت مورد توجه قرار گرفته است. به منظور ارزیابی کمی این موضوع، اندازه گیری های عملیاتی نیاز است. این اندازه گیریها به برنامه ریزان در جهت اولویت بندی تعمیر و نگهداری معابر کمک شایانی می کند. هدف از این پایان نامه الویت بندی پلهای حیاتی شبکه معابر شهری از لحاظ آسیب پذیری در ترافیک زمان عادی و تخلیه در زمان بحران است به همین منظور از فاکتور زمان سفر کل شبکه به عنوان کمیتی که تقاضای سفر، توپولوژی شبکه، ظرفیت و هندسه راه را در نظر می گیرد، برای شناسایی پل های حیاتی شبکه معابر استفاده شده است. اطلاعات مورد نیاز نظیر شبکه حمل و نقل، ماتریس تقاضای سفر در شرایط عادی و توابع هزینه – حجم با استفاده از مطالعات جامع حمل و نقل جمع آوری شده است. همچنین ماتریس تقاضای سفر در زمان تخلیه با در نظر گرفتن 6 سناریو تخلیه 5، 10، 20، 30، 40و 50 درصد جمعیت هر ناحیه ترافیک با استفاده از مدل توزیع سفر جاذبه ساخته شده است که در نهایت به علت تراکم ایجاد شده ناشی از تخصیص ماتریس تقاضا در سناریو دوم تا ششم، از ماتریس تقاضای سناریو اول (5 درصد جمعیت) به عنوان ماتریس تقاضا در زمان تخلیه استفاده شده است. به منظور اولویت بندی پل ها، ابتدا ماتریس تقاضا در دو شرایط ترافیک عادی و تخلیه به شبکه معابر تخصیص داده شده و زمان سفر کل شبکه محاسبه شده است. سپس هر یک از پل ها از شبکه حذف شده است و تقاضای سفر موجود روی شبکه تخصیص داده شده است و زمان سفر کل شبکه در حالت حذف هر پل محاسبه شده است. در نهایت پل ها بر اساس تغییر زمان سفر کل شبکه در حالت نرمال و حذف پل رتبه بندی شده اند. آنالیزهای این پژوهش بر روی شبکه معابر شهر اصفهان انجام شده است. بدین ترتیب در شرایط عادی پل های وحید، غدیر، میرزاکوچک خان، شهید عرب و در امتداد اقارب پرست به عنوان پر حجم ترین پل ها از لحاظ حجم ترافیک و پل های شهید میثمی، وحید، غدیر، امام خمینی و در امتداد اقارب پرست از لحاظ تغییر زمان سفر کل شبکه دارای اهمیت هستند. در نتیجه می توان گفت که لزوما پر حجم-ترین پلها، حیاتیترین نیستند. در تحلیل آسیب پذیری در تخلیه نیز پل های اندیشه، شهیدان امینی، گلستان شاهمرادی (جنوب به شمال)، امام خمینی و وحید به عنوان پرحجم ترین پل ها از لحاظ حجم ترافیک و اندیشه، امام خمینی، وحید، شهیدان امینی و تمدن از لحاظ تغییر زمان سفر شبکه دارای اهمیت هستند. بنابراین باز مشخص شده است که پلها با حجم ترافیک زیاد همواره بحرانی ترین پل ها در شبکه حمل و نقل نیستند. و در نهایت، با استفاده از ضریب همبستگی رتبهای اسپیرمن، نتایج اولویت بندی پل ها در ترافیک و تخلیه با یکدیگر مقایسه شده اند که نشان می دهد رتبه پل ها در شرایط ترافیک عادی و تخلیه در شرایط تخلیه یک ارتباط مستقیم با یکدیگر دارند، اما شدت آن زیاد نیست.